Uitleg Neurofeedback

Wetenschappelijk Onderzoek

Hieronder vindt u resultaten van wetenschappelijk onderzoek op het vlak van Neurofeedback.

Neurofeedback is een techniek waarbij door terugkoppeling van hersenactiviteit – vaak het EEG – de hersenen worden getraind een bepaalde activiteit te produceren of juist te onderdrukken. Deze methode werd initieel ontdekt voor de behandeling van Epilepsie en is vanaf 1976 ook onderzocht voor de behandeling van ADHD. Sinds enkele jaren wordt deze techniek ook steeds meer in Nederland voor de aanpak van bv alcoholverslaving toegepast en allerlei andere aandoeningen. De training kan in de aanvullende pakketten door veel zorgverzekeraars worden vergoed. Stuurt u een mailtje via de contactknop als een vragen heeft of een afspraak wilt maken?

Een verslaving is een overweldigende behoefte aan en afhankelijkheid om een bepaald middel te gebruiken. Meestal is dit een substantie als drugs, alcohol of nicotine. Men kan ook verslaafd zijn aan eten, geneesmiddelen, koffie of snoep. Een verslaving kan psychisch en/of lichamelijk zijn.
Bij een lichamelijke verslaving is de manier waarop het lichaam functioneert, veranderd door langdurig gebruik van een middel. In dergelijke gevallen krijgt de verslaafde zonder de betreffende substantie lichamelijke "ontwenningsverschijnselen".
Het beeld van de verslaving hangt voor een groot deel af van het soort middel, omdat men verslaafd is aan de werking ervan. Daarom spreekt met ook wel van afhankelijkheid in plaats van verslaving. De symptomen zijn:

verlies van controle over gebruik van de drug of andere substantie
stemmingswisselingen en irrationeel gedrag
bij drugsverslaving: pijnlijke of rode ogen met verwijde of vernauwde pupillen; onregelmatige ademhaling; trillende handen; jeukende of lopende neus; misselijkheid
tot ontwenningsverschijnselen bij drugs horen o.a. hunkering, depressie, rusteloosheid, gapen, zweten en kippenvel.

De psychische afhankelijkheid moet zeker niet onderschat worden. Mensen die bijv. verslaafd zijn aan medicijnen, alcohol of drugs beginnen zwaar te drinken of te gebruiken om verlichting te zoeken voor stress, onzekerheid of lichamelijke klachten. Meestal lukt dat in het begin goed, vandaar dat ze steeds vaker fles of drugs grijpen. Helaas is steeds meer nodig om hetzelfde effect te verkrijgen. Men kan zich zelf op den duur niet meer "normaal" voelen zonder het stimulerende middel.
Uiteindelijk worden maag, lever, hersenen en het hart ernstig aangetast.
Neurofeedback helpt alleen als je echt niet meer gebruik maakt van het stimulerende middel. Bij alcoholverslaving kan het trouwens ook al effectief zijn als het middel nog wel (maar in mindere mate) wordt gebruikt.
Het is slim om eerst lichamelijk "af te kicken" en tegelijkertijd psychotherapeutisch begeleiding te zoeken.
Na lichamelijk afgekickt te zijn kun je aan de neurofeedback beginnen. Je kunt je voorstellen dat hoe langer je verslaafd was, des te langer het duurt voor je weer "gezond" gaat functioneren. Het is slim om tijdens de neurofeedbacktraining onder behandeling te blijven van arts en/of psychotherapeut.
Het EEG zal laten zien waar je hersenen uit balans zijn. Na de behandeling met Neurofeedback kan heel gemakkelijk aan u worden getoond wat er gewijzigd is in de hersenen (in vergelijking met de 0-meteing aan het begin).
Neurofeedback zal je lichaamsenergieniveau weer op peil brengen en je helpen de psychische en lichamelijke afhankelijkheid los te laten.
Het aantal trainingen zal uiteraard afhankelijk zijn van de schade die het lichaam heeft opgelopen.

Zie hieronder de effecten van neurofeedbacktraining voor en na de behandeling (in het EEG). De trage (rode) activiteit midden op de schedel is weggetraind .

Onderzoek:

º Peniston, E. G., Marrinan, D. A., Deming, W. A., & Kulkosky, P. J. (1993). EEG alpha-theta brainwave synchronization in Vietnam theater veterans with alcohol abuse (and combat-related post-traumatic stress). Advances in Medical Psychotherapy, 6, 37-50.

Nog meer wetenschappelijk bewijs over de werking van Neurofeedback

↑ ^1,0 ^1,1 M.B. Sterman - L. Friar, Suppression of seizures in an epileptic following sensorimotor EEG feedback training, in Clinical Neurophysiology 33 (1972), pp. 89-95.
↑ ^2,0 ^2,1 J.F. Lubar - M.N. Shouse, EEG and behavioral changes in a hyper active child concurrent with training of the sensorimotor rhythm (SMR). A preliminary report, in Biofeedback and Self-Regulation 1 (1976), pp. 293-306.
↑ ^3,0 ^3,1 E. Peniston - P. Kulkosky, Alpha-theta brainwave training and B-endorphin levels in alcholics, in Alcoholism: Clinical and Experimental Research 13 (1989), pp. 271-279.
º Becerra, J., Fernndez, T., Harmony T., Caballero M.I, Garcia F., Fernandez-Bouzas A., Santiago-Rodriguez E, Prado-Alcala R.A. (2006) "Follow-up study of Learning Disabled children treated with Neurofeedback or placebo." Clinical EEG & Neuroscience, 37(3), 198-203.
º Butnik, S. M. (2005). Neurofeedback in adolescents and adults with attention deficit disorder. Journal of Clinical Psychology, Abstact. 61(5), 621-625.
º Hirshberg, L. M. (2007). Place of electroencephalographic biofeedback for attention- deficit/hyperactivity disorder. Expert Review of Neurotherapeutics, 7(4), 315-319.
º Kaiser, D. A. (2006).What is quantitative EEG? Journal of Neurotherapy,10(4), 25- 36.
º Lubar, J. F. (1991). Discourse on the development of EEG diagnostics and biofeedback for attention-deficit/hyperactivity disorders. Biofeedback & Self-Regulation, 16(3), 201-225.
º Lubar, J. F. (2003). Neurofeedback for the management of attention deficit/hyperactivity disorders. Chapter in M. S. Schwartz & F. Andrasik (Eds.), Biofeedback: A Practitioner's Guide (Third Edition). New York, Guilford, 409-437.
º Reitsma, B. & Fekkes, J. (2004). Neurofeedback: nieuwe behandelmogelijkheden voor de psycholoog? De Psycholoog
º Monastra, V. J. (2003).Clinical applications of electroencephalographic biofeedback. Chapter in M. S. Schwartz & F. Andrasik (Eds.), Biofeedback: A Practitioner's Guide (Third Edition).New York, Guilford, 438-463.
º Sattlberger, E., & Thomas, J. E. (2000). Treatment of anxiety disorder with slow-wave suppression EEG feedback: A case study. Biofeedback, 28(4), 17-19.
º Birbaumer, N., Elbert, T., Canavan, A. G. M., & Rockstroh, B. (1990). Slow potentials of the cerebral cortex and behavior. Physiological Reviews, 70, 1-41.
º Birbaumer, N., Roberts, L. E., Lutzenberger, W., Rockstroh, B., & Elbert, T. (1992). Area-specific self-regulation of slow cortical potentials on the saggital midline and its effects on behavior. Electroencephalography & Clinical Neurophysiology, 84 353-361.
º Rockstroh, B., Elbert, T., Lutzenberger, W., & Birbaumer, N. (1982). The effects of slow cortical potentials on response speed. Psychophysiology, 19, 211-217.
º Siniatchkin, M., Kropp, P., & Gerber, W-D. (2000). Neurofeedback: The significance of reinforcement and the search for an appropriate strategy for the success of self-regulation. Applied Psychophysiology & Biofeedback, 25(3), 167-175.
º Peniston, E. G., Marrinan, D. A., Deming, W. A., & Kulkosky, P. J. (1993). EEG alpha-theta brainwave synchronization in Vietnam theater veterans with combat-related post-traumatic stress disorder and alcohol abuse. Advances in Medical Psychotherapy, 6, 37-50.
º Garrett, B. L., & Silver, M. P. (1976). The use of EMG and alpha biofeedback to relieve test anxiety in college students. Chapter in I. Wickramasekera (Ed.), Biofeedback, Behavior Therapy, and Hypnosis. Chicago: Nelson-Hall.
º Glucek, B. C., & Stroebel, C. F. (1975). Biofeedback and meditation in the treatment of psychiatric illness. Comprehensive Psychiatry, 16(4), 303-321.
º Hammond, D. C. (2005). Neurofeedback with anxiety and affective disorders. Child & Adolescent Psychiatric Clinics of North America,14(1), 105-123.
º Hardt, J. V., & Kamiya, J. (1978). Anxiety change through electroencephalographic alpha feedback seen only in high anxiety subjects. Science, 201, 79-81.
º Moore, N. C. (2000). A review of EEG biofeedback treatment of anxiety disorders. Clinical Electroencephalography, 31(1), 1-6.
º Rice, K. M., Blanchard, E. B., & Purcell, M. (1993). Biofeedback treatments of generalized anxiety disorder: Preliminary results. Biofeedback & Self-Regulation, 18, 93-105.
º Sterman, M. B., & Egner, T. (2006). Foundation and practice of neurofeedback for the treatment of epilepsy. Applied Psychophysiology & Biofeedback, 31(1), 21-36.
º Egner, T., & Sterman, M. B. (2006). Neurofeedback treatment of epilepsy: From basic rationale to practical application. Expert Review of Neurotherapeutics, Abstract. 6(2), 247-257.
º Eling, P. (2008). Neurofeedback: wat is het waard? Tijdschrift voor neuropsychologie, augustus.
º D. Kaiser, Basic Principles of Quantitative EEG, in Journal of Adult Development 12 (2005), pp. 99-104.
º Herdruk: J. Kamiya, "Operant Control of the EEG Alpha Rhythm and Some of Its Reported Effects on Consciousness, in C. Tart (ed.), Altered States of Consciousness, New York, 1969, pp. 507-517.
º J.V. Hardt - J. Kamiya, Anxiety change through electroencephalographic alpha feedback seen only in high anxiety subjects, in Science 201 (1978), pp. 79-81. (abstract)
º D.A. Paskewitz - M.T. Orne, Visual Effects on Alpha Feedback Training, in Science 181 (1973), pp. 360-363. (abstract)
º J.V. Hardt - J. Kamiya, Conflicting results in EEG alpha feedback studies, in Applied Psychophysiology and Biofeedback 1 (1976), pp. 63-75. (abstract)
º M.B. Sterman - C.D. Clemente, Forebrain inhibitory mechanisms: cortical synchronization induced by basal forebrain stimulation, in Exp. Neurol. 6 (1962), pp. 91-102, J.F. Lubar - M.O. Swartwood - J.N. Swartwood - P.H. O'Donnell, Evaluation of the effectiveness of EEG neurofeedback training for ADHD in a clinical setting as measured by changes in T.O.V.A. scores, behavioral ratings, and WISC-R performance, in Biofeedback Self Regul. 20 (1995), pp. 83-99. (abstract)
↑ ^33,0 ^33,1 M.B. Sterman, Basic concepts and clinical findings in the treatment of seizure disorders with EEG operant conditioning, in Clin. Electroencephalogr. 31 (2000), pp. 45-55. (abstract)
º J.F. Lubar - M.O. Swartwood - J.N. Swartwood - P.H. O'Donnell, Evaluation of the effectiveness of EEG neurofeedback training for ADHD in a clinical setting as measured by changes in T.O.V.A. scores, behavioral ratings, and WISC-R performance, in Biofeedback Self Regul. 20 (1995), pp. 83-99. (abstract)